W Gdańsku, w Szpitalu im. Mikołaja Kopernika, zaprezentowano nowoczesne urządzenie medyczne ZAP-X, które stanowi przełom w leczeniu nowotworów mózgu, głowy i szyi. To nowatorskie rozwiązanie jest dopiero drugim tego typu w Polsce, co czyni je wyjątkowym narzędziem w walce z tymi poważnymi schorzeniami. ZAP-X umożliwia leczenie bez konieczności przeprowadzania inwazyjnych operacji chirurgicznych, co jest ogromnym postępem w medycynie.
Nowa technologia w służbie zdrowia
Oficjalna premiera urządzenia ZAP-X miała miejsce w środę w Gdańsku. ZAP-X to zaawansowany akcelerator liniowy, zaprojektowany do szczegółowej radiochirurgii i precyzyjnej radioterapii guzów mózgu oraz innych obszarów głowy i szyi. Jak podkreśla lek. Magdalena Wojtkiewicz, kierownik Centrum Radiochirurgii ZAP-X Copernicus, otwarcie pracowni radiochirurgii w tym szpitalu to krok milowy, który dołącza Gdańsk do elitarnego grona ośrodków oferujących takie możliwości terapeutyczne.
Zalety leczenia bezinwazyjnego
Główna zaleta tej technologii to możliwość leczenia bez konieczności operacyjnego otwierania czaszki, co czyni terapię mniej obciążającą dla pacjentów. Zabieg naświetlania nie wymaga hospitalizacji ani długiej rekonwalescencji. Jak wyjaśnia specjalista ds. fizyki medycznej, Anna Melkau, procedura jest bezbolesna i trwa zaledwie około godziny. ZAP-X wykorzystuje ponad tysiąc różnych kątów emisji wiązek, co zapewnia niezwykłą precyzję i minimalizuje ryzyko uszkodzenia zdrowych tkanek, a wbudowane osłony wolframowe dodatkowo chronią personel medyczny.
Wszechstronna opieka dla pacjentów
Proces kwalifikacji pacjentów do terapii z użyciem ZAP-X odbywa się podczas spotkań multidyscyplinarnych z udziałem specjalistów z różnych dziedzin, w tym neurochirurgów i onkologów. Jak podkreśla lek. Wojtkiewicz, współpraca z innymi oddziałami, takimi jak neurochirurgia oraz Wojewódzkie Centrum Onkologii, jest kluczowa dla zapewnienia kompleksowej opieki pacjentom.
Dr n. med. Monika Nowaczyk, dyrektor medyczna Wojewódzkiego Centrum Onkologii w Gdańsku, zaznacza, że dzięki nowej pracowni pacjenci mogą być poddani pełnej diagnostyce i leczeniu w jednym miejscu, co znacznie poprawia jakość ich opieki. W przyszłości ZAP-X ma znaleźć zastosowanie także w leczeniu innych schorzeń, takich jak neuralgia czy drżenia samoistne.
Finansowanie i wdrożenie
Koszt zakupu i wdrożenia aparatu ZAP-X wyniósł prawie 24 miliony złotych. Znaczna część środków pochodziła z funduszy unijnych i budżetu państwa, natomiast resztę dofinansował samorząd województwa oraz spółka Copernicus. Inwestycja obejmowała nie tylko zakup urządzenia, ale również niezbędne prace budowlane, instalację oraz szkolenie personelu. Pierwsze zabiegi z użyciem ZAP-X przeprowadzono już w lipcu 2025 roku, jeszcze przed oficjalnym otwarciem pracowni. Gdańsk jest drugim miastem w kraju, po Olsztynie, które zdecydowało się na wdrożenie tej zaawansowanej technologii.