Powstał w Gdańsku, we współpracy między Politechniką Gdańską a Centrum Badawczo-Rozwojowym Orlenu, innowacyjny rodzaj asfaltu, który ma przyczynić się do czystości powietrza. Asfalt o unikalnych właściwościach jest w stanie neutralizować szkodliwe substancje pochodzące ze spalin samochodowych oraz z domowych pieców grzewczych. W celu sprawdzenia skuteczności tego ekologicznego rozwiązania, już wybudowano pierwszy odcinek drogi z użyciem tej nowatorskiej nawierzchni.
Asfalty ekologiczne opracowane przez naukowców z Gdańska mają unikalną zdolność absorbowania szkodliwych substancji zawieszonych w powietrzu. Mają one szczególne zastosowanie w obszarach urbanizowanych, gdzie emisja szkodliwych gazów przez pojazdy mechaniczne i konwencjonalne systemy grzewcze jest największa. Proaktywna nawierzchnia asfaltowa ma zdolność redukcji zanieczyszczeń na znacznie wyższym poziomie niż dostępne obecnie na rynku rozwiązania.
Ekologiczny asfalt nie tylko ogranicza emisje gazów pochodzących od samochodów, ale także zmniejsza ilość rakotwórczych związków wydzielanych podczas spalania konwencjonalnych paliw w systemach grzewczych. Przeprowadzone na Politechnice Gdańskiej badania laboratoryjne na próbkach nawierzchni wykonanej z ekoasfaltu potwierdziły redukcję tlenków azotu (NOx) i lotnych związków organicznych (LZO) na poziomie 40%, a rakotwórczego benzo(a)pirenu o 25%. Jak pokazują wyniki, są to wartości znacznie przewyższające parametry innych dostępnych na rynku produktów tego typu.
Profesor Anna Zielińska-Jurek z Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej wyjaśnia, że do produkcji asfaltu wykorzystano materiał fotokatalityczny opracowany przez naukowców z Gdańska. Materiał ten powoduje, że pod wpływem światła słonecznego zanieczyszczenia ulegają rozkładowi. Nowy asfalt wykazuje większą efektywność niż inne produkty obecne na rynku, które ograniczają jedynie stężenie tlenków azotu. Ecologiczny asfalt stworzony przez Politechnikę Gdańską i Centrum Badawczo-Rozwojowe Orlen jest w stanie eliminować także inne substancje, takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne zawarte w pyłach PM2,5, w tym rakotwórczy benzo(a)piren.
Obecnie trwają testy nowego materiału na eksperymentalnym odcinku drogi o długości 1 km, położonym w miejscowości Kajkowo koło Ostródy. Wybrano to miejsce ze względu na bliskość drogi ekspresowej S7 oraz pobliskich gospodarstw domowych emitujących zanieczyszczenia z pieców grzewczych. Badania będą prowadzone przez rok, a dane zanieczyszczeń powietrza będą zbierane przy użyciu czujników umieszczonych na drodze i z próbek pobranych z nawierzchni do analizy labolatoryjnej. Wyniki tych badań posłużą jako podstawa do decyzji o produkcji ekologicznego asfaltu na większą skalę.